Kręgowce Parku im. Karola Ferdynanda Wazy w Wyszkowie

Zwierzęta kręgowe stanowią ważną atrakcję i wizytówkę zieleni miejskiej. Ich obecność i bioróżnorodność świadczy o jakości i ‘naturalności’ ekosystemów parkowych. Osoby odwiedzające parki miejskie cenią sobie towarzystwo kręgowców, którymi w parkach są przede wszystkim ptaki oraz pojedyncze gatunki ssaków, gadów i płazów.

Ptaki odgrywają ważną rolę we wszystkich ekosystemach, a w miastach dodatkowo zyskują na znaczeniu z uwagi na walory estetyczne i edukacyjne. Nie inaczej jest w przypadku Parku im. Karola Ferdynanda Wazy w Wyszkowie. Awifaunę tego ok. 10-hektarowego obszaru zbadano w okresie wiosennym 2022, przy czym terminy obserwacji pozwalały na wychwycenie zarówno gatunków lęgowych, jak i przelotnych (pojawiających się okresowo lub zalatujących z obszarów przyległych, przede wszystkim doliny Bugu, będącej ostoją sieci NATURA 2000, ustanowioną zarówno na mocy Dyrektywy Ptasiej, jak Dyrektywy Siedliskowej).

Za obszar Parku przyjęto teren ograniczony od strony północno-zachodniej ulicą 3-go Maja, zaś od południowo-wschodniej – Bulwarem im. ppor. mar. Kazimierza Deptuły.

Przeprowadzone obserwacje pozwoliły na stwierdzenie występowania 39 gatunków ptaków, z których 5 trudno zaliczyć do awifauny parkowej (są to gatunki wodno-błotne), ale ich pojawianie się – nawet przypadkowe, choć obecnie trudno o tym mówić w przypadku mew – na obszarach miejskich zaczyna być w Polsce regułą. W przypadku Parku im. Karola Ferdynanda Wazy w Wyszkowie w grę wchodzi dodatkowo malownicze położenie w bezpośrednim sąsiedztwie doliny Bugu. Stąd wizyty kormoranów i czapli należy uznać za dodatkową atrakcję.

Rzecz jasna, znaczna część stwierdzonych gatunków to migranci, których nie spotka się w Parku zimą. Ale nie są wykluczone niespodzianki – w miastach coraz częściej widuje się ptaki, które teoretycznie powinny odlecieć, tymczasem pozostają, skuszone zapewne możliwościami, jakie zapewnia bliskie sąsiedztwo człowieka (nie wspominając o ociepleniu klimatu…). Ponadto zima zapewnia możliwość lepszej obserwacji wielu gatunków, które nie mogą korzystać z osłony liści, a jednocześnie częściej odwiedzają karmniki i tracą wiele z płochliwości.

Dodatkowym czynnikiem, sprzyjającym różnorodności awifauny w Parku im. Karola Ferdynanda Wazy w Wyszkowie, jest jego zróżnicowanie florystyczne oraz stosunkowo duża liczba drzew dziuplastych, a także wywieszonych skrzynek lęgowych. Część z nich wymaga napraw, ale sporo wciąż nadaje się do wykorzystania. Należałoby tylko pamiętać o konieczności czyszczenia skrzynek po sezonie lęgowym, tak by mogły zostać zajęte przez ptaki w kolejnym roku.

Równolegle z badaniem awifauny Parku prowadzono obserwacje innych zwierząt kręgowych (ssaków, gadów i płazów). Stwierdzono obecność jeża zachodniego (Erinaceus europaeus) i wiewiórki pospolitej (Sciurus vulgaris), których liczebność wynosi 3-4 (osobniki dorosłe po okresie lęgowym). Okresowo jeży i wiewiórek może być w parku więcej (zanim potomstwo przeniesie się w inne lokalizacje). W parku obecna jest także jaszczurka zwinka (Lacerta agilis), w pobliżu rzeki także żaba wodna (Pelophylax kl. esculentus).

W pobliżu rzeki na pewno pojawia się, ale przyznam, że w trakcie obu wizyt nie spotkałem płaza, a jestem wyczulony. Tak z doświadczenia - w parku mogą być 3-4 jeże i tyleż wiewiórek (mówię o przez jakiś czas więcej, potem się rozchodzą w inne miejsca).

Przedstawione poniżej fotografie, pokazujące elementy awifauny Parku oraz wykorzystywane przez nie struktury, zostały wykonane przez autora opracowania.

4.1. krzyzowka.jpg (129 KB)